حسابداری یکی از مهم ترین بخش های هر کسب و کار است که بر اساس روش های مختلفی اجرا می شود. در این میان، حسابداری تعهدی به عنوان یکی از روش های اصلی و استاندارد حسابداری شناخته می شود. این نوع حسابداری در بسیاری از سازمان ها و شرکت های بزرگ به کار می رود. این روش حسابداری برخلاف حسابداری نقدی، مبتنی بر شناسایی درآمدها و هزینه ها در زمان وقوع آن هاست؛ در صورتی که حسابداری نقدی مبتنی بر زمان دریافت یا پرداخت وجه نقد است. اما این به چه معناست؟
ممکن است شرکتی در پایان سال مالی خدماتی ارائه دهد اما وجه آن را در سال بعد دریافت کند؛ در این شرایط، بر اساس حسابداری تعهدی، درآمد آن برای همان سال مالی ثبت می شود. این روش به شرکت ها کمک می کند که گزارش های مالی دقیق تر و شفاف تری داشته باشند؛ در نتیجه بتوانند عملکرد مالی خود را به صورت واقعی تر ارزیابی کنند. با روشا محاسب در این مطلب همراه باشید تا بیشتر با حسابداری تعهدی آشنا شویم.
کاربردهای حسابداری تعهدی
حسابداری تعهدی کاربردهای گسترده ای در صنایع مختلف دارد و به کسب و کارها در شرایط مختلف کمک می کند. از جمله شرایطی که می توان روی کمک حسابداری تعهدی حساب کرد، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
درک بهتر از عملکرد مالی
طبق اصول حسابداری تعهدی، درآمدها و هزینه های شرکت ها در زمان تحقق ثبت می شوند؛ از همین رو، شرکت ها می توانند تصویری دقیق تر از وضعیت مالی خود داشته باشند.
برنامه ریزی دقیق تر و بهتر
طبق اصول حسابداری تعهدی، پیش بینی هزینه ها و درآمدهای آینده با استفاده از حسابداری تعهدی امکان پذیرتر می شود.
رعایت استانداردهای حسابداری
بیشتر استانداردهای بین المللی مانند IFRS و GAAP توصیه می کنند که شرکت ها از روش حسابداری تعهدی استفاده کنند؛ چرا که این نوع حسابداری تمام اصول و استانداردهای لازم را در بر می گیرد.
تفاوت حسابداری تعهدی و حسابداری نقدی
برای درک بهتر حسابداری تعهدی، لازم است آن را با حسابداری نقدی مقایسه کنیم. حسابداری نقدی بر این اصل استوار است که درآمدها زمانی ثبت شوند که وجه نقد دریافت شود؛ همچنین هزینه ها نیز زمانی شناسایی شوند که وجه آن پرداخت شود.
مثلا فرض کنید یک شرکت خدماتی در اسفندماه پروژه ای برای یک مشتری انجام داده اما هزینه آن را در فروردین دریافت کند. در حسابداری نقدی، این درآمد در فروردین ثبت می شود؛ زیرا وجه نقد در این ماه دریافت شده است. اما در حسابداری تعهدی، این درآمد در اسفند، یعنی همان زمانی که خدمات ارائه شده است، شناسایی و در دفاتر ثبت می شود.
یکی دیگر از تفاوت های مهم بین این دو روش در ثبت هزینه هاست. در حسابداری نقدی، هزینه ها تنها زمانی شناسایی و ثبت می شوند که وجه نقد بابت آن پرداخت شده باشد. اما در حسابداری تعهدی، هزینه ها همان لحظه ای که تعهد ایجاد می شود، ثبت خواهند شد؛ حتی اگر پرداخت آن در آینده انجام شود.
این تفاوت ها سبب شده که حسابداری تعهدی به عنوان یک روش دقیق و قابل اعتمادتر برای ثبت و گزارشگری مالی شناخته شود. شرکت های بزرگ، سازمان های دولتی و بیزینس هایی که نیاز به گزارش های مالی دقیق دارند، از این روش استفاده می کنند.
مزایای حسابداری تعهدی
مانند هر روش حسابداری، حسابداری تعهدی نیز دارای مزایا و معایب خاص خود است. انتخاب این روش بستگی به نیازهای یک کسب و کار دارد. در ادامه این مقاله از روشا محاسب به توضیح این مزایا و معایب پرداخته ایم.
از جمله مزایای حسابداری تعهدی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
گزارش های مالی دقیق تر و شفاف تر: یکی از مهم ترین مزایای این روش، ارائه گزارش های مالی دقیق و منسجم است. این گزارش ها وضعیت مالی واقعی یک شرکت را به درستی منعکس می کنند.
امکان برنامه ریزی و مدیریت بهتر مالی: از آنجا که درآمدها و هزینه ها در زمان وقوع ثبت می شوند، شرکت ها می توانند بهتر برای آینده برنامه ریزی کنند.
مناسب برای شرکت های بزرگ و معتبر: این روش در بسیاری از کشورها استاندارد شده و توسط شرکت های بزرگ، سازمان های دولتی و نهادهای مالی استفاده می شود.
افزایش اعتبار شرکت نزد سرمایه گذاران: سرمایه گذاران و بانک ها معمولاً به شرکت هایی که از حسابداری تعهدی استفاده می کنند، اعتماد بیشتری دارند؛ زیرا اطلاعات مالی این شرکت ها دقیق تر و کامل تر است.
معایب حسابداری تعهدی
از جمله معایب حسابداری تعهدی می توان موارد زیر را نام برد:
پیچیدگی اجرای آن: پیاده سازی این روش نیازمند دانش حسابداری دقیق و سیستم های مالی پیشرفته است.
مشکلات مدیریت نقدینگی: چون درآمدها قبل از دریافت وجه نقد ثبت می شوند، ممکن است یک شرکت سودده به نظر برسد؛ این درحالی است که ممکن است در واقع جریان نقدینگی منفی داشته باشد.
هزینه های بالاتر: حسابداری تعهدی به نیروی انسانی متخصص و نرم افزارهای پیشرفته نیاز دارد که می تواند هزینه های اجرایی را افزایش دهد.
اصول اساسی حسابداری تعهدی
روش حسابداری تعهدی بر اساس چند اصل اساسی استوار است. این اصول باعث می شوند این روش به یک استاندارد بین المللی تبدیل شود.
- اصل تحقق درآمد: بر اساس این اصل، درآمدها زمانی شناسایی و ثبت می شوند که به طور واقعی تحقق پیدا کرده باشند؛ حتی اگر هنوز وجه نقد دریافت نشده باشد.
- اصل تطابق هزینه و درآمد: این اصل بیان می کند که هزینه های مرتبط با یک درآمد مشخص باید در همان دوره مالی ثبت شوند.
- اصل ثبت دوطرفه: در حسابداری تعهدی، هر تراکنش دارای دو اثر مالی است؛ یکی در بخش بدهی ها و دیگری در دارایی ها.
- اصل افشای کامل اطلاعات مالی: در این اصل، تمامی اطلاعات مالی شرکت ها باید به صورت شفاف و کامل ارائه شود.
حسابداری تعهدی مناسب چه شرکت هایی است؟
حسابداری تعهدی باعث می شود که تصویر دقی قتری از وضعیت مالی شرکت ارائه شود. اما آیا همه شرکت ها باید از این روش استفاده کنند؟ در واقع، حسابداری تعهدی برای برخی شرکت ها مناسب تر است و برای برخی دیگر ممکن است پیچیدگی های غیرضروری ایجاد کند. از جمله شرکت هایی که می توانند از حسابداری تعهدی استفاده کنند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- شرکت های متوسط و بزرگ که تعداد تراکنش های مالی آن ها بیشتر است و فعالیت های پیچیده تری دارند.
- شرکت های دارای قراردادهای بلند مدت مانند شرکت های ساختمانی، مهندسی، فناوری اطلاعات و خدمات حرفه ای
- شرکت های دارای موجودی کالا مانند تولیدکنندگان و فروشگاه های زنجیره ای به دلیل توانایی بررسی سود ناخالص دقیق تر
- شرکت های خدماتی بزرگ و شرکت های نرم افزاری مانند مؤسسات بیمه و شرکت های مخابراتی؛ برای مدیریت درآمدها و هزینه های اشتراکی و تکرارشونده
- سازمان های دولتی و غیرانتفاعی برای شفافیت مالی بیشتر
- آیا حسابداری تعهدی برای کسب و کار شما مناسب است؟
انتخاب روش حسابداری یکی از مهم ترین تصمیماتی است که هر کسب و کار باید بگیرد. اگر هنوز در انتخاب بین حسابداری تعهدی و حسابداری نقدی مردد هستید، باید عوامل مختلفی را در نظر بگیرید. برای این منظور می توانید با روشا محاسب در تماس باشید و از مشاوره های ما بهره بگیرید. برای این منظور از طریق قسمت تماس با ما در همین سایت، با ما در تماس باشید.
چگونه حسابداری تعهدی بر مالیات شرکت ها تأثیر می گذارد؟
یکی از مهم ترین عواملی که در انتخاب روش حسابداری باید در نظر گرفته شود، تأثیر آن بر مالیات است. حسابداری تعهدی می تواند مالیات شرکت ها را تحت تأثیر قرار دهد؛ زیرا درآمدها و هزینه ها بر اساس زمان تحقق ثبت می شوند، نه زمان پرداخت یا دریافت وجه نقد.
در حسابداری تعهدی، ممکن است شرکت شما مجبور شود مالیات را بر درآمدی پرداخت کند که هنوز دریافت نکرده است. برای مثال، اگر در پایان سال قراردادی را امضا کنید و درآمد آن را ثبت کنید، حتی اگر هنوز پولی دریافت نکرده باشید. این مبلغ در درآمد مشمول مالیات شما لحاظ می شود.
یکی از مزایای حسابداری تعهدی این است که شما می توانید هزینه ها را زودتر شناسایی کرده و از مالیات کسر کنید؛ حتی اگر هنوز پرداختی انجام نداده باشید. این امر می تواند به کاهش مالیات پرداختی شما کمک کند.
در حسابداری نقدی، مالیات بر اساس جریان نقدی واقعی محاسبه می شود؛ یعنی شما فقط بر درآمدهایی که دریافت کرده اید مالیات پرداخت می کنید. در حسابداری تعهدی، ممکن است مجبور شوید مالیات را بر درآمدهایی بپردازید که هنوز به صورت نقدی دریافت نشده اند.
شرکت هایی که از حسابداری تعهدی استفاده می کنند، باید دقت کنند که برنامه ریزی دقیقی برای پرداخت مالیات داشته باشند. زیرا ممکن است مالیاتی را پرداخت کنند در حالی که هنوز وجه نقدی برای آن دریافت نکرده اند.
حسابداری تعهدی یکی از روش های مهم و استاندارد حسابداری است که درآمدها و هزینه ها را در زمان وقوع ثبت می کند. این روش در مقایسه با حسابداری نقدی، تصویری دقیق تر و شفاف تر از وضعیت مالی یک شرکت ارائه می دهد. اگرچه اجرای حسابداری تعهدی ممکن است پیچیده و هزینه بر باشد، اما مزایای آن باعث شده که بسیاری از این روش استفاده کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر با مجموعه روشا محاسب در تماس باشید.